De zuurtegraad (pH) van de bodem blijft één van de belangrijkste aandachtspunten van de Belgische land- en tuinbouwpercelen. Het heeft een belangrijke invloed op de bodemvruchtbaarheid en bodemkwaliteit, maar hoe komt dat eigenlijk? En wat is de pH waar je best naar streeft?

Bekijk hier het infofiche 'De zuurtegraad van je bodem'.

De zuurtegraad van je bodem binnen de streefzone houden heeft verschillende voordelen: hogere opbrengst, betere bodemkwaliteit, minder uitspoeling... Maar hoe zorg je ervoor dat de zuurtegraad weer binnen de streefzone valt?

Bekijk hier het infofiche 'Houd je pH op peil'.

De zuurtegraad van de bodem is een zeer belangrijke parameter die invloed heeft op o.a. de beschikbaarheid van nutriënten en de bodemstructuur. Plaatsspecifiek bekalken laat ons toe om de zuurtegraad op elke plaats binnen het perceel te optimaliseren en zo de bodemkwaliteit te verbeteren.

Bekijk hier het infofiche 'Plaatsspecifiek bekalken'.

Organische stof (OS) is wat achterblijft wanneer vers organisch materiaal, zoals oogstresten, dierlijke mest en compost, wordt afgebroken door micro-organismen in de bodem. Organische stof draagt bij aan een betere bodemkwaliteit, omdat het een positief effect heeft op de fysische, chemische en biologische eigenschappen van de bodem.

Bekijk hier het infofiche 'Organische stof'.

Organische stof draagt bij aan een betere bodemkwaliteit omdat het een positief effect heeft op de fysische, chemische en biologische eigenschappen van de bodem. Maar hoe kan je het organische-koolstofgehalte (OC-gehalte) in de bodem verhogen?

Bekijk het infofiche 'Organische koolstofgehalte verhogen'.

Een regelmatige toediening van organisch materiaal is noodzakelijk om het organische-koolstofgehalte van een akker op peil te houden. Hoeveel een landbouwer moet toedienen hangt af van het aandeel effectieve organische koolstof (EOC) van het toegediende vers organisch materiaal.

Bekijk het infofiche 'Effectieve organische koolstof'.

Niet-kerende bodembewerking is de maatregel bij uitstek die past binnen duurzame teelt-, bodem,- en bemestingstechnieken. De bodem wordt minder intensief en minder diep bewerkt, de bodemstructuur verbetert en er is minder risico op erosie. De vruchtbare toplaag blijft op het perceel en het organisch materiaal erin neemt toe. Het rendement van het perceel wordt zowel op korte áls langere termijn verzekerd. De techniek heeft dus veel voordelen, maar wat houdt deze nu precies in?

Bekijk het infofiche 'Niet-kerende bodembewerkingen'.

Niet-kerende bodembewerking is de maatregel bij uitstek die past binnen duurzame teelt-, bodem,- en bemestingstechnieken. De bodem wordt minder intensief en minder diep bewerkt, de bodemstructuur verbetert en er is minder risico op erosie. De vruchtbare toplaag blijft op het perceel en het organisch materiaal erin neemt toe. Het rendement van het perceel wordt zowel op korte áls langere termijn verzekerd. De techniek heeft dus veel voordelen, maar hoe pak je het aan?

Bekijk het infofiche 'Niet-kerende bodembewerkingen: aan de slag'.

Een goede bodemstructuur wordt steeds belangrijker. Een bodem met goede fysische eigenschappen heeft een goede verhouding tussen kleine en grote poriën. De kleine poriën houden het vocht vast en de grote poriën zorgen voor voldoende luchttoevoer, en afvoer van overtollig water. De groeiende wortels mogen ook niet te veel weerstand ondervinden, zo kunnen ze zich goed ontwikkelen en voldoende water en nutriënten opnemen.

Bekijk het infofiche 'Bodemstructuur en beworteling'.

Compost is een bodemverbeteraar die tal van voordelen biedt. Het ontstaat tijdens het composteringsproces, waarbij organische restproducten (zoals groenteresten, stalmest, snoeihout…) microbieel worden omgezet en afgebroken. Een boerderijcompostering kan je op je eigen bedrijf uitvoeren, maar hoe pak je dit aan?

Bekijk het infofiche 'Boerderijcompostering'.

Het organische koolstofgehalte is de basis voor een gezonde en weerbare bodem. Het is niet altijd eenvoudig om dit gehalte te doen stijgen, maar met compost heb je een mogelijke oplossing in handen. Ontdek hier de eigenschappen van compost en hoe je dit kan toepassen op jouw bedrijf.

Bekijk het infofiche 'Je koolstofgehalte opkrikken met compost'.

Kuil- en korrelmaïs: prioriteit N-residu of organische stof?

Bekijk de beslisboom 'Onderzaai van gras bij maïs'.

Bij een onderzaai krijgen maïs en gras tegelijk de kans om te groeien. Je kunt het gras samen met de maïs inzaaien of vlak na opkomst van de maïsplantjes, tot het 10-blad-stadium. Daardoor kan het gras zich na de oogst meteen verder ontwikkelen. De techniek heeft veel voordelen, maar hoe pak je het aan?

Bekijk het infofiche 'Gras onderzaaien bij maïs: zo doe je het'. 

Het inzaaien van een vanggewas na de hoofdteelt biedt tal van voordelen, maar welk vanggewas is nu het meest geschikt? Elk vanggewas heeft zijn eigen voor- en nadelen. Je kan de keuze dus best maken in functie van wat jij er voornamelijk mee wil bereiken.

Bekijk het infofiche 'Vanggewas kiezen, hoe doe ik dat?'

Na de oogst van de hoofdteelt blijft er vaak nog wat stikstof achter in de bodem. Wanneer de bodem braak blijft, kan het stikstofgehalte bovendien nog toenemen als gevolg van mineralisatie. Door het inzaaien van een vanggewas wordt de aanwezige stikstof nog benut en wordt het risico op uitspoeling hiervan beperkt.

Bekijk het infofiche 'Hoeveel stikstof kan een vanggewas opnemen?'

Een vanggewas neemt in het najaar stikstof op uit de bodem en voorkomt zo de uitspoeling hiervan. De opgenomen stikstof komt nadien weer vrij en kan voor de volgende teelt een deel van de stikstofbemesting vervangen.

Bekijk het infofiche 'Vanggewas wordt groenbemester'.

Meestal worden vanggewassen aangehouden voor een lange periode tijdens de wintermaanden. Tussenzaai van een vanggewas is minder gebruikelijk. Toch kan een vanggewas in een korte periode, al vanaf 6 tot 8 weken, voldoende ontwikkelen om tot positieve resultaten te leiden. Dat kan dankzij de groeizame omstandigheden tijdens de zomermaanden.

Bekijk het infofiche 'Tussenvanggewassen'.

Stikstofmineralisatie is het proces waarbij micro-organismen organische verbindingen, zoals organische stof in de bodem, gewasresten en dierlijke mest, omzetten in voor de plant beschikbare nutriënten (bv. N en P). Het is één van de belangrijkste aanvoerposten van stikstof (N) tijdens het groeiseizoen.

Bekijk het infofiche 'Stikstofmineralisatie'.

Mineralisatie van organische stof in de bodem is het proces waarbij micro-organismen organische stof in de bodem omzetten in voor de plant beschikbare nutriënten (bv. N en P). Tijdens het groeiseizoen is het een belangrijke aanvoerpost voor stikstof. Naast perceelspecifieke kenmerken (vb. bemestings-geschiedenis, OS-gehalte, bodemtype…) hebben ook de weersomstandigheden een invloed op het proces aangezien ze mee de bodemtemperatuur en het bodemvochtgehalte bepalen.

Bekijk het infofiche 'Mineralisatie van organische stof in de bodem tijdens droge en natte jaren'.

Een stikstofstaal geeft een perceelspecifiek stikstofbemestingsadvies, dit advies kan informeren over de totale stikstofbemesting, de basisbemesting, een bijbemesting en over de fractionering.

Bekijk het infofiche 'Wanneer laat ik best een stikstofstaal nemen?'

Kunstmestkorrels correct toedienen is belangrijk voor een optimale groei van het gewas en minimale verliezen naar het milieu. Bovendien is er door een verkeerde afstelling van de strooier, ook een financieel verlies door opbrengstverlies en/of de kost van extra meststof. Dit zijn de belangrijkste aandachtspunten.

Bekijk het infofiche 'Correct toedienen van kunstmestkorrels: zo doe je het'

Spuiwater kan je als stikstof- en zwavelmeststof gebruiken. Het wordt geproduceerd door luchtwassers tijdens de luchtbehandelingstechniek die ammoniakemissies naar de omgeving beperkt. Spuiwater is een interessante optie om stikstofverliezen te beperken, goed voor je gewas én voor het milieu, maar wat is de exacte samenstelling van spuiwater, en wat zijn enkele aandachtspunten ervan?

Bekijk het infofiche 'Spuiwater als stikstof- en zwavelmeststof'.

Niet alle stikstof die aanwezig is in organische meststoffen zal beschikbaar worden voor het gewas, in tegenstelling tot stikstof uit kunstmeststoffen. Bij organische meststoffen is het daarom belangrijk om de totale stikstof om te rekenen naar werkzame stikstof. Op die manier kan je de correcte hoeveelheid stikstof in rekening brengen voor je teelt.

Bekijk het infofiche 'Wat is werkzame stikstof?'

Een deel van de stikstof toegepast op het veld kan vervluchtingen als ammoniak (NH ). De mate waarin hangt af van verschillende factoren. Door hier zoveel mogelijk rekening mee te houden, kan je de ammoniakemissies terugdringen. Dat bevordert de efficiëntie van de bemesting en de stikstofbeschikbaarheid in de bodem én je beperkt de negatieve impact van de emissies op de omgeving.

Bekijk het infofiche 'Ammoniakemissies bij toepassing van meststoffen'.

Bij het toepassen van meststoffen, mineraal of organisch, kan een deel van de toegepaste stikstof vervluchtigen onder de vorm van ammoniak (NH3). Bij minerale meststoffen worden deze mogelijke verliezen sterk bepaald door het type meststof. Vooral ureumhoudende meststoffen kunnen tot relatief hoge emissies leiden.

Bekijk het infofiche 'Aandachtspunten bij minerale meststoffen'.

Net zoals bij de toepassing van mineralise mest zullen ook bij het uitrijden van dierlijke mest N-verliezen optreden onder de vorm van ammoniakemissies (NH3). De grootste verliezen treden op direct na het uitrijden op het veld. Deze infofiche vat samen hoe je deze emissies kan beperken.

Bekijk het infofiche 'Aandachtspunten bij organische meststoffen'.

Bekijk het infofiche 'Efficiënt bemesten in aardappelen'.

Bekijk het infofiche 'Rijenbemesting in aardappelen'.

Bekijk het infofiche 'Gefractioneerd bemesten in aardappelen'.

Bekijk het infofiche 'Scheiden van runderdrijfmest'.

Spuiwater is een circulaire, lokale meststof en kan de N- en S-behoefte van gras (gedeeltelijk) invullen. Je dient het best vroeg in het seizoen toe, wanneer ammonium beter beschikbaar is dan nitraat. Maar welke techniek gebruik je hier best voor?

Bekijk het infofiche 'Spuiwater op grasland met de spaakwielbemester'.

Grasklaverteelt is één van de goede praktijken waar B3W zich mee bezig houdt. De 3 grootste troeven van grasklaver ontdek je op het volgende kaartje. Een goed gewas vraagt echter zorgvuldig beheer. Daarom inspireren we jullie graag met de 10 geboden voor een geslaagde grasklaverteelt.

Bekijk het infoboekje '10 geboden van grasklaver'.

Met een areaal van zo'n 5500 ha is bloemkool in Vlaanderen een belangrijke groente. Vooral bij de herfstteelt is het van groot belang om zeer doordacht om te gaan met de stikstofbemesting als je een goede opbrengst en een goed nitraatresidu wilt behalen.

Bekijk het infofiche 'Beredeneerd bemesten in bloemkool'.

Wanneer wintergranen de winter uitkomen, is stikstof noodzakelijk voor een verdere ontwikkeling van het gewas. Om deze vraag in te vullen, kan er bemest worden op basis van bemestingsadviezen via een opdeling in bemestingsfracties. Traditioneel wordt dit advies met kunstmest ingevuld, maar vroeg in het voorjaar kan je ook een gedeelte van de bemesting met organische mest uitvoeren.

Bekijk het infofiche 'Toepassen van drijfmest in wintergranen'.

Organische stof is wat achterblijft wanneer vers organisch materiaal, zoals oogstresten, dierlijke mest en compost, wordt afgebroken door micro-organismen in de bodem. Organische stof draagt bij aan een betere bodemkwaliteit, omdat het een positief effect heeft op de fysische, chemische en biologische eigenschappen van de bodem. Dit zijn de voornaamste voordelen.

Bekijk de infografiek 'Organische stof'.

Verdichting treedt op als de bodem samengedrukt en vervormd wordt, dit veelal onder invloed van menselijke activiteiten. Het gevolg is dat de bodem een lagere hoeveelheid poriën bevat die zich kunnen vullen met lucht of water.

Bekijk de infografiek 'Bodemverdichting'.

Bekijk de infografiek 'Vergelijking van bodemfuncties in een niet-verdichte en een verdichte bodem'.

Bekijk de infografiek 'Bewortelingsdiepte van groenbedekkers'

De bodem-pH blijft één van de belangrijkste aandachtspunten van de Belgische land- en tuinbouwpercelen. De pH of zuurtegraad heeft een belangrijke invloed op de bodemvruchtbaarheid en bodemkwaliteit. Een gunstige pH bevordert de vrijstelling van nutriënten door mineralisatie van organische stof. Daarnaast bepaalt de zuurtegraad van de bodem ook de beschikbaarheid van voedingselementen in de bodem en de opneembaarheid ervan door de gewassen.

Lees het artikel 'Belang van optimale pH'.

Organische stof in de bodem ontstaat uit vers organisch materiaal zoals oogst- en plantenresten, compost, mest, enz. Micro-organismen breken dit vers organisch materiaal in de bodem af, en wanneer het daardoor onherkenbaar is geworden, spreekt men van organische stof in de bodem.

Lees het artikel 'Organische stof: wat kan het voor jouw bodem betekenen'.

Het is belangrijk om op perceelsniveau de organische-koolstofbalans in evenwicht te houden. Dat kan door de juiste bemesting te kiezen in functie van de teeltrotatie. Het verhogen van het organische-koolstofgehalte in de bodem kan op verschillende wijzen gebeuren: door toediening van organische bemesting, door beheermaatregelen of door alternatieve landbouwsystemen. Regelmatig vers organisch materiaal toedienen (onder de vorm van gewasresten of organische bemesting) verhoogt het organische-koolstofgehalte, zelfs op korte termijn. De stijging van het organische-koolstofgehalte hangt af van de kwaliteit en de stabiliteit van het toegediende vers organisch materiaal.

Lees het artikel 'Het gehalte aan organische koolstof in de bodem verhogen'.

Op 26 november organiseerde B3W, de begeleidingsdienst voor een betere bodem en waterkwaliteit, het tweede thematisch uitwisselingsmoment (TUM) voor de regio Haspengouw. Geïnteresseerde landbouwers en begeleiders van B3W kwamen samen aan het demoveld aangelegd bij landbouwer Luc Engelborghs.

Lees het artikel 'Diepwoelen bij niet-kerende bodembewerkingen'.

Eind 2021 organiseerde B3W een tweedelig thematisch uitwisselingsmoment over bodemkwaliteit. In de voormiddag lag de nadruk op het gebruik van technologie en vertelde Johan Lavens vol enthousiasme over zijn ervaringen met bodemscans. Na de middag kwam er enkel de spade van Bert D’haene aan te pas. Bij de eerste spadesteek zagen we al heel wat bodemleven, dat wil wel iedereen!

Lees het artikel 'Landbouwers Johan en Bert leren hun bodem kennen'.

Het telen van gewassen vraagt veel van onze bodem, we denken vaak in de eerste plaats aan stikstof, maar de bodemtoestand en heel wat andere nutriënten zijn vaak nog belangrijker. Een goede pH en koolstofgehalte en voldoende fosfor, kalium, magnesium, calcium … steeds in de juiste verhoudingen, zijn noodzakelijk voor een goede opbrengst, kwaliteit en houdbaarheid van de geoogste gewassen!

Lees het artikel 'Telen van gewassen start met een algemene bodemanalyse'.

Wil je bij precisielandbouw meer doen dan enkel recht rijden of overlap vermijden, dan kom je tot het variabel bewerken van een perceel. Een eerste stap daarbij is het in kaart brengen van de variatie binnen het perceel. Vervolgens ga je ermee aan de slag door bijvoorbeeld over het volledige perceel variabel kalk of compost (of andere organische producten) toe te dienen. Daarnaast kan je ook proberen het perceel op te delen in zones met verschillend productiepotentieel om binnen deze zones gericht maatregelen te nemen.

Lees het artikel 'Op welke percelen laat ik een bodemscan nemen?'.

Wanneer de vroege aardappelen, granen en sommige groenten het veld verlaten, wordt het hoog tijd om werk te maken van de inzaai van vanggewassen. Een vanggewas is een teelt bedoeld om de reststikstof in het najaar op te vangen en vast te houden, om zo het nitraatgehalte in de bodem te doen dalen en stikstofverliezen te vermijden. In het najaar is deze teelt ook een groenbedekker omdat ze de bodem bedekt en het risico op erosie en dichtslaan (verslemping) vermindert. Wanneer het vanggewas in het voorjaar ondergewerkt wordt, is het ook een groenbemester aangezien ze de opgenomen nutriënten terug vrijstellen voor de volgende teelt. De inzaai van vanggewassen gebeurt best zo snel mogelijk, want ook vanggewassen houden van de nazomer. Hoe vroeger je vanggewassen inzaait, hoe meer stikstof ze kunnen vangen en hoe meer organische stof ze kunnen aanleveren aan de bodem.

Lees het artikel 'Stikstofopname van vanggewassen'.

Op 26 november organiseerde B3W, de begeleidingsdienst voor een betere bodem en waterkwaliteit, het tweede thematisch uitwisselingsmoment (TUM) voor de regio Haspengouw. Geïnteresseerde landbouwers en begeleiders van B3W kwamen samen aan het demoveld aangelegd bij landbouwer Luc Engelborghs om een kijkje te nemen naar de verschillende mogelijke groenbedekkers.

Lees het artikel 'De keuze voor de juiste groenbedekker - niet-kerende bodembewerkingen'.

Op 17 december 2021 organiseerde B3W, de Begeleidingsdienst voor Betere Bodem en Waterkwaliteit, een thematisch uitwisselingsmoment over onderzaai van gras in maïs. Onder andere de ervaringen en inzichten van loonwerker Stijn Stragier kwamen aan bod. Hij werkt bij Loonwerken Gesquière in Staden dat al 60 jaar bestaat en actief is in schorseneren, wortelen, witloof, koolrabi, bonen, maïs en gras. We vroegen hem met wat voor machine ze de techniek uitvoeren en wat de voordelen en aandachtspunten ervan zijn.

Lees het artikel 'Onderzaai gras in maïs: loonwerker Gesquière aan het woord'.

Wanneer de keuze is gemaakt voor onderzaaien van gras in maïs, moeten er nog enkele beslissingen worden genomen. Als landbouwer moet je namelijk nog nagaan op welke moment je moet zaaien en met welke machine dit kan gebeuren. In de andere richting kiezen kan ook: door eerst te kijken welke machine er voor handen is, kan je zo de bijpassende onderzaaimethode toepassen.

Lees het artikel 'Welke machine past bij "mijn" onderzaai?'

Een tussenvanggewas wordt ingezaaid na de oogst van je vroeg geoogste hoofdteelt en voor de inzaai van je nateelt. Tussen de oogst van de vroege aardappelen en de inzaai van je wintertarwe, bijvoorbeeld. De praktijk is nog relatief onbekend, maar verdient meer aandacht en waardering van landbouwers. Een lager nitraatresidu, minder werk met onkruidbestrijding en verminderde erosie zijn slechts enkele voorbeelden.

Lees het artikel 'Hoe een tussenvanggewas succesvol aanpakken?'

Iedereen kent ondertussen het nut van vanggewassen: een lager nitraatresidu, extra aanbreng van organische stof, erosiebestrijding, onkruidbestrijding, vermindering van de aaltjesdruk, stimuleren van de biodiversiteit, behoud van bodemstructuur, enz.... Maar naast ons gezond boerenverstand stuurt ook de wetgeving aan op het sneller en meer inzaaien van vanggewassen. Na vroege aardappelen twijfelen we hier meestal niet aan, maar na late aardappelen stellen we het nut van een vanggewas wel vaker in vraag.

Lees het artikel 'Vanggewassen na aardappelen?'

Stikstofmineralisatie is het proces waarbij organische verbindingen (bv. gewasresten, plantenwortels, compost, dierlijke mest, organische stof) in of op de bodem door micro-organismen in anorganische (minerale), voor de plant beschikbare nutriënten worden omgezet.

Lees het artikel over 'Mineralisatie'.

Beredeneerd bemesten van aardappelen is perceelspecifiek bemesten, de basisbemesting verlagen en bijbemesten op advies.

Lees het artikel over 'Beredeneerd bemesten in aardappelen'

In 2023 bleven de regels binnen MAP 6 van kracht. Dit artikel vat de bestaande regels rond stikstofbemesting in aardappelen nog eens samen en geeft enkele tips om dit beredeneerd aan te pakken.

Lees het artikel over 'Stikstof bemesten in aardappelen volgens plan'.

Strooibanen zijn het signaal van een slechte verdeling van kunstmest. Ze worden veroorzaakt door grote afwijkingen in het strooibeeld van de kunstmestrooier. Daarom is het gebruik van de juiste techniek en een goede voorbereiding erg belangrijk.

Lees het artikel over 'Kunstmest strooien: wat is nu echt belangrijk?'

Hoe zorg ik voor een uniforme verdeling van de kunstmestkorrels zonder buiten de grenzen van het perceel te bemesten? Percelen oordeelkundig bemesten is voor elke landbouwer een uitdaging. Daarom organiseerde B3W, de Begeleidingsdienst voor een Betere Bodem- en Waterkwaliteit, op 21 oktober een thematisch uitwisselingsmoment rond het toepassen van kunstmest. Landbouwer Bert Demyttenaere was er te gast en legde uit hoe hij deze uitdaging aangaat.

Lees het artikel over 'Het gebruik van kunstmest - een kunst'.

Op 27 en 31 mei 2022 organiseerde B3W, de Begeleidingsdienst voor een Betere Bodem- en Waterkwaliteit, een thematisch uitwisselingsmoment over bijbemesting in de aardappelteelt. Bij het bemesten van aardappelen moet je rekening houden met het type perceel, de bodemvoorraad en de voorvrucht. Het is daarom beter om de basisbemesting met 30 procent te verlagen en tijdens het groeiseizoen een tweede fractie te geven. Enkele landbouwers leggen uit hoe je de tweede fractie kunt bepalen en invullen.

Lees het artikel over: 'Bijbemesten in de aardappelteelt: hoe pak je het aan?'

Begin oktober 2021 organiseerde B3W, de begeleidingsdienst voor een betere bodem en waterkwaliteit, het laatste thematisch uitwisselingsmomenten (TUM) van een 4-delige aardappelreeks ‘efficiënt bemesten in aardappel’. We kwamen hiervoor samen bij landbouwer Pieter-Jan Delbeke en bespraken de gevolgde bemestingsstrategie en de analyseresultaten van de bodemstalen voor en tijdens het groeiseizoen en toetsten deze af aan de eindopbrengst en het nitraatresidu.

Lees het artikel over 'Resultaten van bemesting volgens advies en gefractioneerd bemesten in aardappelen' of bekijk enkele praktijkvoorbeelden.

Dat de graslanden kunnen lijden onder de zomerdroogte is een understatement. Hoe ga je best om met deze dorre percelen?

Lees het artikel over 'Graslandvernieuwing na zomerdroogte'.

Gras is in Vlaanderen nog steeds de teelt met het grootste areaal. Jaarlijks wordt een deel van dat gras gescheurd en opnieuw ingezaaid met gras of een andere teelt. Omdat grasland scheuren een risico inhoudt voor de waterkwaliteit, moet dat weloverwogen gebeuren. Op 14 december 2022 vond het online uitwisselingsmoment plaats over het scheuren van grasland en de aandachtspunten daarbij. De begeleiders van B3W schetsten wat scheuren doet met organische stof en stikstof. Landbouwers Johan Hillen en François Achten, beiden melkveehouders, gaven bovendien extra uitleg over het scheuren van grasland op hun bedrijf en hun eigen ervaringen.

Lees het artikel over 'De do's en dont's van grasland scheuren'.

Grasland scheuren, een veelbesproken onderwerp. Maar hoe pak je het nu best aan op teelt- en milieutechnisch vlak? B3W, de Begeleidingsdienst voor Betere Bodem en Waterkwaliteit organiseerde op 16 december 2021 een thematisch uitwisselingsmoment waar de aanwezigen alles over grasland scheuren te weten konden komen. Kies je maïs als volgteelt, dan zijn er wel wat aandachtspunten. Doe je aan graslandvernieuwing, dan is het tijdstip van scheuren van groot belang. Voederbieten zijn de beste keuze om na gescheurd grasland te telen.

Lees het artikel over 'Scheuren van grasland en de resultaten van de proeven te Hooibeekhoeve'.

B3W, de Begeleidingsdienst voor een Betere Bodem- en Waterkwaliteit, organiseerde recent een thematisch uitwisselingsmoment (TUM) rond het scheiden van mest op een melkveebedrijf. Hoe verloopt het scheidingsproces en hoe kun je de verschillende mestfracties optimaal benutten? Landbouwer Bram Maes deelde zijn ervaringen en leidde onsvirtueel rond op zijn bedrijf.

Lees het artikel over 'Mest scheiden op een melkveebedrijf'.

Méteil, een mengteelt van granen en vlinderbloemigen, combineert de sterke punten van beide gewasgroepen. Hierdoor kan de teelt een antwoord bieden op een aantal hedendaagse uitdagingen. B3W (Begeleidingsdienst Betere Bodem- en Waterkwaliteit) onderzocht de resultaten van deze relatief nieuwe mengteelt in 2022. In een thematisch uitwisselingsmoment bij landbouwer Nick Guns in Kasterlee ging B3W hier dieper op in. De teelt kent vele voordelen, al vielen de voederwaarden tegen. De kans dat het een nieuwe eiwitteelt wordt voor hoogproductief melkvee is klein. Mogelijks kan het wel een rol spelen in pensgezondheid door structuuraanbreng.

Lees het artikel over 'Mengteelt méteil: klimaatrobuust, maar hoe zit het met de voederwaarde'.

In een grasklaverzode wensen we op jaarbasis een bijdrage van 30-40% van de droge stofopbrengst via klaver te halen. Binnen deze vork van klaveraandeel zijn eiwit- en droge stof opbrengst van de grasklaverzode optimaal. Gezien het groeipatroon van gras en klaver erg verschillend is, is het normaal dat in het voorjaar het klaveraandeel laag is om sterk in belang toe te nemen naarmate de zomer vordert. Vaak loopt het echter anders af, en slaagt de klaver er nooit in om zicht te vestigen en blijft het klaveraandeel erg laag of verdwijnt de klaver zelfs helemaal. Wat is er aan de hand? We lijsten hier kort de voornaamste factoren op die het slagen of het mislukken van grasklaver bepalen.

Lees het artikel 'Help, mijn grasklaver doet het niet!'

Op 23 november 2021 waren preitelers en de Begeleidingsdienst voor Betere Bodem en Waterkwaliteit (B3W) te gast op het bedrijf van Dirk Vertommen in Onze-Lieve-Vrouw-Waver. Na een eerder digitaal thematisch uitwisselingsmoment (TUM), konden we nu fysiek samenkomen en samen discussiëren over hoe nog minder nutriënten te verliezen bij de teelt van prei. We maakten van de gelegenheid gebruik om naast de bemestingspraktijken van Dirk ook kennis te maken met de bemestingsaanpak in prei op het bedrijf Frans en Wouters. Het uitwisselingsmoment werd gecombineerd met een geleid bezoek in prei op het proefstation in Sint-Katelijne-Waver. Zo konden de deelnemers rekenen op een boeiende en leerrijke namiddag met zowel praktische ervaringen als een stand van zaken in de huidige onderzoeken.

Lees het artikel over 'Dosis, tijdstip, type meststof en toedieningstechniek: de sleutels tot een juiste bemesting van prei'.

Prei is een teelt met een eerder lange groeiduur en waarbij de grootste stikstofopname in de tweede helft van de teelt gebeurt, ongeveer 8 weken na het planten. Een stikstofanalyse 6-weken na planten met bijhorend bemestingsadvies laat toe om de reeds gemineraliseerde stikstof uit dierlijke mest, vanggewassen, oogstresten en bodem organische stof te meten. Op die manier kan nauwkeuriger worden bijbemest. Het voordeel hierbij is dat er geen kostbare meststoffen verloren gaan en de kans op een te hoog nitraatresidu lager is.  

Lees het artikel over 'Bemesten van prei doe je in meerder fracties'.

Op 24 juni organiseerde B3W, de Begeleidingsdienst voor een Betere Bodem- en Waterkwaliteit, een thematisch uitwisselingsmoment over hoe kwaliteit en nitraatresidu in bloemkolen met elkaar te verzoenen. Van het bemesten volgens de 4-J’s tot het inzaaien van de oogstgangen met gras werden aangehaald door 3 landbouwers die hun ervaringen deelden.

Lees het artikel over 'Bemesten volgens de 4 J's in bloemkool'.

Op 19 mei waren we met B3W te gast bij Bert Ceulemans voor een thematisch uitwisselingsmoment over de bemesting van bloemkool. Na een geleid bezoek op het proefstation voor de Groenteteelt, zakten de deelnemers verder af naar het praktijkperceel van Bert. Door het groeizame weer, konden we nog net het einde van de bloemkooloogst bezichtigen. Daarnaast kregen aanwezigen de kans hun ervaringen met bemesting in een late weeuwenteelt bloemkool te delen.

Lees het artikel over 'Late weeuwenteelt bloemkool: beredeneerd bemesten loont'.

Bij de start van het nieuwe bemestingsseizoen hou je best rekening met de vrijstelling van stikstof uit oogstresten van de voorgaande teelt, uit vanggewassen die zich ontpoppen als groenbemester, en uit preiafval dat na het schonen op het veld wordt gebracht. Al deze factoren leiden tot een aanzienlijke aanvoer van stikstof, waardoor de bemesting verlaagd kan worden. Hiermee rekening houden is gunstig voor het milieu, maar is ook gunstig voor de portemonnee gezien de huidige kunstmestprijzen.

Lees het artikel over 'Stikstofvrijstelling uit oogstresten en vanggewassen'.

Op 11 oktober organiseerde B3W, de Begeleidingsdienst voor een Betere Bodem- en Waterkwaliteit, een thematisch uitwisselingsmoment rond niet-kerende bodembewerking op het bedrijf van bos- en haagplantenkwekerij Deruddere-Rombaut.

Lees het artikel over 'Ploegloos boeren voor een betere bodem'.

De focusgroep Fruit werkte in 2022 bij Conference rond de thema's: toepassing van fertigatie, verlaging van stikstof-basisbemesting en stikstof bijbemesting via spaakwiel-injectie op de zwarte strook. Daarrond werden er bij verschillende telers enkele beperkte proeven opgezet. 

Lees er meer over in het artikel 'B3W met focusgroep voor fruit'.

Begin 2021 ging de Begeleidingsdienst voor Betere Bodem- en Waterkwaliteit of B3W van start als nieuwe begeleidings- en voorlichtingsdienst voor de Vlaamse land- en tuinbouwsector. In het kader hiervan werd op 24/05/2022 een ‘thematisch uitwisselingsmoment’ georganiseerd bij het bedrijf Royakkers Softfruit (Kinrooi) rond first flush-systemen bij houtig kleinfruit.

Lees het artikel over 'First flush-systemen drainwater bij houtig kleinfruit'.

In het voorjaar van 2022 vonden bij 3 landbouwers 3 uitwisselingsmomenten van B3W plaats, elk lichtten ze er hun aanpak bij de bemesting van maïs toe. Bovendien lag de focus in elk uitwisselingsmoment op een ander aspect. Zo ging het eerste kennismoment dieper in op de toestand van het perceel en de verdere perceelsspecifieke bemesting, en bij het tweede moment over de samenstelling van verschillende mestsoorten. Hierbij werd ook gekeken naar de mogelijkheden van rijenbemesting. Bij de derde landbouwer kwam tenslotte aan bod in welke situaties een fractionering en bijbemesting na de zaai van maïs nuttig zou kunnen zijn.

Lees het artikel over 'Hoe maïs optimaal bemesten?'